Laatste editie: Juli 2017 HomeApril 2017 › Trump is watching you

Trump is watching you

Cover boek 1984, tweedimensionale afbeelding van handen over een silhouet van een hoofd.

George Orwells roman 1984 en het presidentschap van Donald Trump vertonen verrassende gelijkenissen en doen zozeer denken aan een totalitaire staat, dat de roman 1984 wint aan populariteit door de nieuwe inzichten die dit boek oplevert. Een leerzame vergelijking tussen Trump en Orwells roman 1984.

Wie de internationale politiek volgt, kan het niet ontgaan zijn: het dictatoriale gedrag van de Amerikaanse president Donald Trump lijkt sterk op de eerste stap in de richting van een samenleving onder een totalitaire staat, aangeduid als een dystopie. Trumps – op z’n zachtst gezegd – idiote acties doen dan ook sterk denken aan George Orwells roman 1984. Nadat Trump tot president was verkozen, steeg de verkoop van deze roman en werd het op Amazon enige tijd zelfs het meest verkochte boek.

Deze in 1949 gepubliceerde utopische roman verhaalt over Winston Smith, een partijmedewerker in het Ministerie van Waarheid, die leeft onder een totalitair regime in het fictieve land Oceanië. Orwell laat in zijn roman zien hoe het totalitaire gedachtegoed de maatschappij hersenspoelt. Ook Trump probeert met zijn propaganda het menselijke geweten in te perken. Met uitlatingen als „We are fighting the fake news” keert Trump zich tegen grote mediaconcerns als The New York Times en The Washington Post. Vanaf de dag van de inauguratie verdedigt Sean Spicer, de perschef van het Witte Huis, Trump tegen vermeende valse tongen. Terwijl de pers simpelweg het feit presenteerde dat Trump bij zijn aantreden als president aanzienlijk minder bezoekers wist te trekken dan Obama, beweerde Spicer daarentegen dat het de drukst bezochte inauguratie ooit was. In latere tweets bleef hij dit herhalen, met als devies: „First check, facts later”.

Kellyanne Conway, de adviseur van Trump, bracht hierop de term alternative facts tot leven. Trump en zijn ambtenaren maken zich hier schuldig aan geschiedvervalsing, omdat ze de werkelijkheid verdraaien. Leugens worden tot geloofwaardige feiten omgevormd, waardoor ze bij de massa gehoor vinden. Burgers verloochenen hun eigen verstand en vertrouwen op dat ene oog van Big Brother, het fictieve figuur uit de roman 1984 dat met Trump opnieuw gestalte krijgt.

Portretfoto George OrwellGeorge Orwell (pseudoniem van Eric Arthur Blair) 1903–1950.

Het lijkt Trump zelf niet te deren of hij zijn eigen woorden gelooft. Hij schreeuwt en gebaart in het wilde rond en kijkt tot hoever hij angst en verwarring kan veroorzaken. De taal die hij bezigt, doet denken aan de taal uit de roman 1984 waarvoor door Orwell de term newspeak werd gebruikt. Hierbij zijn uit de Engelse taal alle ongeschikte concepten gefilterd waardoor burgers de vrijheid wordt ontnomen om hun ware gedachten en gevoelens onder woorden te brengen.

Met zijn uitlatingen jaagt Trump politici en burgers tegen zich in het harnas en in het kader van double­think – een term uit de roman waarmee wordt bedoeld dat mensen twee tegengestelde gedachten accepteren – zet hij aan tot geweld en haat. Het indertijd geruchtmakende televisieprogramma Big Brother lijkt bijna de werkelijkheid te worden. Net als in Orwells roman 1984 worden burgers nu overal op de camera vastgelegd en er is één man die het collectief bewustzijn ondermijnt. Krijgt Orwell, op het jaartal na, gelijk? Het is vooralsnog afwachten hoe huge Trumps impact op de wereld is. George Orwell toont met zijn roman 1984 indringend de gruwelen van een dystopische samenleving aan en is alleen dáárom al verplichte leeskost.

George Orwell, 1984, ISBN 9789029587099, prijs 15,00 euro

[Reageren op dit artikel? Neem contact op met de redactie via het contactformulier]
 

Social Media:

Laatste editie:

  • De Nijmeegse Stadskrant
  • Postbus 265, 6500 AG Nijmegen
  • tel: 024 - 388 85 07
  • redactie@denijmeegsestadskrant.nl