Mienke de Wilde wil om religieuze redenen met een vergiet op haar hoofd op de pasfoto van haar rijbewijs. De Gemeente Nijmegen wees haar aanvraag af. De religie die zij aanhangt – de Kerk van het Vliegend Spaghettimonster – kampt met een geloofwaardigheidsprobleem.
Pastafari noemen ze zich, de aanhangers van de Kerk van het Vliegend Spaghettimonster. Volgens eigen zeggen zijn ze een van de snelst groeiende kerkgenootschappen in Nederland. Het is een creationistisch geloof, dat wil zeggen met een scheppingsverhaal, waarbij er voor pastafari biervulkanen en strippers in de hemel zijn, en de hel zich vult met bedorven bier en strippers met geslachtsziektes.
Een protest tegen andere creationistische geloven door middel van parodie, zo wordt het pastafarisme vaak beschouwd. Anderen strijden voor gelijke behandeling van gelovigen. Het werpt vragen op over de rechtelijke status van geloof. Mienke de Wilde, derdejaars rechtenstudente, wil als pastafari net als andere gelovigen met haar religieuze hoofddeksel op de foto voor haar rijbewijs. En voor een pastafari is dat religieuze hoofddekseleen vergiet.
De gemeente Nijmegen neemt de religie die De Wilde aanhangt echter niet serieus en wijst een foto met vergiet op haar hoofd voor op het rijbewijs af. Dat haar geloof niet serieus wordt genomen, frustreert De Wilde. „In elke religie komt ook een stukje symboliek en mystiek terug. Je hoeft niet alles letterlijk te nemen. Het vergiet dient als symbool voor het scheiden van de hoofdzaken van de bijzaken. Pasta blijft over en wat onbelangrijk is, vloeit door de gaatjes weg. Met een vergiet op kijken mensen je toch wel een beetje raar aan. Dat is een reminder dat wat andere mensen van je denken niet zo belangrijk is. Het is een kwestie van zingeving.”
Hoewel het pastafarisme een parodie lijkt, is De Wilde wel serieus. „Ik geloof dus echt dat er een bol spaghetti rondzweeft boven ons. Kijk bijvoorbeeld naar stroom, magnetisme en radiogolven: dat zijn ook allemaal onzichtbare slierten. Dat is ontzettend sterk, sterker dan wij als mensen. Alles in de wereld bestaat uit losse bolletjes die een connectie hebben. Je denkt aan een boek, je leest een boek en daardoor krijg je weer nieuwe gedachten. Waarom is het gekker om in een spaghettimonster te geloven, dan in iemand die lijkt op een mens en die een almachtige is? Is het dan niet logischer dat iets wat almachtig is, juist niet lijkt op een mens?”
Ook De Wilde nam het pastafarisme eerst niet serieus. „Als educatief uitje gingen we naar de rechtszaak van een van de jongens van het kerkbestuur. Dat vond ik grappig. Verder wist ik er weinig van. Maar ik dacht wel: het gaat hier om fundamentele kwesties. Hoe bepaal je de geloofwaardigheid van geloof? Geloven heet niet voor niets geloven, het is geen wetenschap. Als iemand zegt te geloven, wie ben ik dan om te zeggen dat het niet waar is? Ik ben gaan lezen over de kerk en kwam erachter dat er meer achter zit dan het provoceren zoals de buitenwereld het ziet. Toen ben ik bekeerd.”
De Wilde ontkent dat het haar te doen is om te schoppen. „Het valt me op dat mensen die van zichzelf zeggen dat ze tolerant zijn, bijvoorbeeld over hoofddoekjes, mijn hoofddeksel zien als provoceren. Ze weten niet dat ik ook voor de moslims opkom. Het gaat mij erom dat mensen gelijk zijn. Ik wil een ander niet uit het systeem schoppen, ik wil zelf ín het systeem.”
Op 30 januari kreeg De Wilde veel aandacht toen ze een bus bekostigde waarmee 65 mensen vanuit Nijmegen naar Den Haag konden worden vervoerd om te demonstreren tegen de zogeheten moslimban van de nieuwe Amerikaanse president Trump. Om de drempel voor studenten zo laag mogelijk te houden, nam ze de 600 euro onkosten voor haar rekening.
Eerder liet De Wilde zien ludieke acties niet te schuwen. Zo zette ze een gierwagen voor het Grotiusgebouw op de campus van de Radboud Universiteit met een spandoek: Strontziek van de aanwezigheidsplicht. „Af en toe ben ik activistisch. De rechtszaken over het vergiet als hoofddeksel zijn echter niet activistisch. Ik denk dat het te maken heeft met doorzettingsvermogen, mijn eigen pad volgen en niet stoppen als anderen zeggen: doe maar niet, doe maar even normaal, of doe maar even rustig. Dat past ook bij het pastafarisme.”
Info: www.kerkvanhetvliegendspaghettimonster.nl
foto: Paul Rapp