Wanhoopsoffensief tegen sloop

De sloop van 59 duplexwoningen in Hengst­dal lijkt onafwendbaar nu volgens eigenaar Standvast Wonen zeventig procent van de bewoners hiermee heeft ingestemd. Toch is de strijd nog niet gestreden. Tegenstanders vinden dat Standvast Wonen de in­stem­ming op misleidende wijze verwierf. Alleen de gemeente kan er nu nog een stokje voor steken.

‘Geen sloop’ schreeuwen de posters op menig raam en deur in de Lijsterbesstraat en Ahornstraat. Het is een uiting van verzet tegen de sloopplannen van Standvast Wonen. Deze woningcorporatie wil daar naoorlogse woningen vervangen door nieuwbouw. Een deel daarvan zijn duplexwoningen waar achter elke voordeur een beneden- en een bovenwoning schuilgaat. Volgens Standvast Wonen vol­doen deze goedkope woningen niet meer aan de eisen van deze tijd en is renoveren te duur.

Al vijf jaar strijdt Rob van Wieringen tegen de sloop: „Keer op keer zijn wij misleid door Standvast Wonen”.

„Keer op keer zijn wij misleid door Standvast Wonen”, zegt Rob van Wieringen. Hij is voorzitter van de klankbordgroep. In 2011 is die opgericht als bewonersvertegenwoordiging van de buurt. „In 2011 gaf in een enquête zeventig procent van de bewoners aan voor renovatie te zijn, dertig pro­cent koos voor sloop. Standvast Wonen beloofde steeds de uitkomst van de enquête te respecteren. In 2015 schortten de onderhandelaars de be­spre­king­en opeens op en gaven aan te kiezen voor sloop. Voor ons was dit onbegrijpelijk omdat wij in­stem­mings­recht hadden, dat was vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst.”

Renovatie versus sloop

Sloop is goedkoper dan renovatie beweert Standvast Wonen. Renovatie-expert Jan van de Veerdonk denkt daar duidelijk anders over. Hij deed bouwkundig onderzoek bij de du­plex­wo­ning­en. „De muren en het dak zijn nog in goede staat, er zitten geen scheuren of iets dergelijks in. Wel zijn keuken en toilet aan vervanging toe. Van de Veerdonk schat de kosten van de re­no­va­tie op 55.000 tot 60.000 euro per woning, afhankelijk van de staat van elke woning. „Wil je ze energiezuinig maken, dan komt daar nog 30.000 euro bij.”

In juli nam de gemeenteraad een motie aan waarin zij wethouder Bert Velthuis opdroeg met deze berekeningen opnieuw in gesprek te gaan met Standvast Wonen. Van de Veerdonk heeft op uitnodiging van de wethouder en Standvast Wonen een gesprek gehad met een technisch me­­dewer­ker van de woningcorporatie. „Hij ver­tel­de mij dat uit onderzoek bleek dat renovatie duurder is dan nieuwbouw. Toen ik echter naar details vroeg, kon hij dat niet onderbouwen.” Volgens Standvast Wonen leiden de re­no­va­tie­plan­nen van Van de Veerdonk niet tot het resultaat dat de woningcorporatie wil bereiken. Daarvoor is meer geld nodig. Het gaat daarbij niet alleen om energiezuinige woningen, maar ook om het oplossen van technische problemen zoals vocht en geluidsoverlast en daarnaast wil ze de woningen geschikt maken voor gezinnen. Van de Veerdonk denkt dat het vooral een kwestie van wil is. „Hengstdal is een heel gewilde wijk om te wonen. Aan verhuur en verkoop van nieuwbouw kan Standvast Wonen veel meer verdienen dan aan gerenoveerde woningen.”

De toekomst van de bomenbuurt volgens Standvast Wonen. Paars (H, L, M, N, O, P): Ahornstraat en Lijsterbesstraat: sloop en nieuwbouw.
Oranje (F en G): Ahornstraat: samenvoegen van duplexwoningen en opknappen.
Geel (K en R): Lijsterbesstraat: renovatie.

In die samenwerkingsovereenkomst bleek de klankbordgroep geen partij te zijn. Dat was Huurdersbelangen Standvast (HBS) samen met twee andere huurdersorganisaties. HBS wilde echter niet in beroep gaan om het in­stem­mings­recht af te dwingen. Volgens voorzitter Anne van der Zwaan waren de bepalingen in de sa­men­wer­kings­over­een­komst daarvoor te onduidelijk. „We hebben de klankbordgroep toen aangeraden naar de klach­ten­com­mis­sie te stappen, maar dat wei­ger­de ze.” Van Wieringen beschouwt die klach­ten­com­mis­sie echter als een wassen neus. „Een uitspraak van de klachtencommissie is niet bin­dend. Standvast Wonen kan deze gewoon naast zich neerleggen.”

Standvast Wonen verklaart dat de wensen van de klankbordgroep „financieel en volkshuisvestelijk onuitvoerbaar” zijn. „Het instemmingsrecht gaat niet zo ver dat de klankbordgroep kiest wat er moet gebeuren. Dat is de verantwoordelijkheid van ons als corporatie”, laat zij weten in een schriftelijke reactie.

Hoop

Inmiddels heeft driekwart van de vaste huurders met de sloop ingestemd volgens Standvast Wonen. Dat is juridisch voldoende om de sloop van het hele blok door te zetten. Volgens Van Wieringen behaalde Standvast Wonen dit percentage op een onterechte wijze. „Bewoners moeten aangeven of ze akkoord gaan met de sloop en het sociale plan met een verhuispremie. Het kwam over alsof dit aan elkaar gekoppeld is. Sommige bewoners vrees­den dat als ze niet instemden met de sloop, ze geen recht kregen op de verhuispremie van 5800 euro.”

Een bewoner die een poster tegen sloop achter zijn raam heeft hangen, vertelt dat hij uiteindelijk toch voor de sloop en het sociaal plan tekende. „Na­tuur­lijk wil ik veel liever blijven, maar de strijd tegen de sloop bezorgde me te veel stress. Voor mijn eigen welzijn lijkt het me beter om weg te gaan.”

„De sociale samenhang van de buurt gaat door de sloop helemaal naar de knoppen”, meent Henk Horstink. Hij startte een petitie om de woningen te behouden. „Weliswaar is er een terugkeergarantie, maar lang niet iedereen wil twee jaar in een wis­sel­wo­ning wonen, die bewoners verhuizen blijvend naar een ander deel van de wijk. Er verdwijnen veel goedkope woningen met een huur rond de vierhonderd euro. Wat ervoor terugkomt, zijn duur­de­re huurwoningen. Deze vallen onder de huur­toe­slag­grens maar zijn met zeshonderd euro huur verre van goedkoop.”

Opmerkelijke openingen sieren de gevels van dit bijzondere stukje wederopbouwarchitectuur. Henk Horstink vreest dat met de sloop een stuk cultuurhistorie verloren gaat.

Hoewel de beslissing al lijkt gevallen, houdt Horstink een sprankje hoop. De gemeente kan de sloopvergunning altijd nog weigeren. „Standvast Wonen heeft die driekwart meerderheid onder bewoners verworven door het akkoord voor de sloop oneigenlijk te koppelen aan het sociaal plan.” Met zijn petitie, die door al door meer dan driehonderd mensen ondertekend is, richt hij zich aan het gemeentebestuur. „Wethouder Bert Velthuis kan weigeren een sloopvergunning af te geven. Helaas lijkt hij hiertoe niet genegen. Mijn hoop is nu gevestigd op raadsleden en fracties om de wethouder tot inkeer te brengen.”

informatie: renovatiehengstdal.petities.nl

foto’s: Rianne van der Waals
plattegrond: Standvast Wonen, bewerking Dick Tanis