Wie het affiche van het Valkhoffestival 2017 goed bestudeert, ziet dat het Nederlandse gedeelte beduidend sterker is dan voorgaande jaren. De vaderlandse pop en rock zitten duidelijk weer in de lift. De variatie aan stijlen van de optredende bands spreekt muziekminnend Nijmegen vast en zeker aan.
Om dicht bij huis te beginnen: de Achterhoeks-Nijmeegse band Automatic Sam is al een jaar of acht een begrip binnen de Nederlandse stonerrock. Hun geluid doet denken aan Kyuss, Black Sabbath en Monster Magnet. Typerend hierbij zijn de trage, slepende ritmes, bluesy gitaarakkoorden en een zweem naar de late jaren zestig toen de vroegste vormen van hardrock ontstonden. In hun gelederen zat ooit Tim van Delft, de langharige krullenbol die nu de slagwerkstokken bij De Staat hanteert. Dit jaar verscheen hun nieuwe album Arcs, waarop het gitaargeluid van Pieter Holkenborg nog beter tot zijn recht komt. Dieper en smeriger is niet mogelijk.
Medio jaren negentig kende de Amerikaanse indiescene een ware stortvloed aan ontluikende gitaargroepen die een houding uitstraalden van het zo veel mogelijk alles in eigen handen en beheer houden. Van het schrijven van materiaal tot het produceren en uitbrengen van albums. Bands zoals Guided by Voices, Pixies, Yo La Tengo, Dinosaur Jr. en vooral Pavement. Deze laatste band blijkt het voorbeeld te zijn voor de Amsterdammers van Canshaker Pi. Zozeer zelfs dat gitarist Stephen Malkmus vanuit de VS overvloog om het nieuwste album te produceren. Amerikaanse slackerrock zonder enige overbodige franje. Zanger-gitarist Willem Smit mag trots zijn op het eindresultaat.
Uit een geheel andere hoek komen de drie Friezen van The Homesick. Zij laten zich inspireren door de gitzwarte new wave en postpunk zoals die eind jaren zeventig, begin jaren tachtig in troosteloze Britse industriesteden als Leeds en Sheffield ontstond. Sisters of Mercy, Joy Division, en Killing Joke, in die bepaald niet vrolijke hoek moet je het zoeken. Het trio The Homesick voegt daar de sfeer aan toe van het weidse Friese platteland, angstaanjagende stormen op de Noordzee en de desolaatheid van het lege kustlandschap.
Een echte rigoureuze breuk met het eigen muzikale verleden zagen we in de vorige eeuw bij groepen als Fleetwood Mac en Jefferson Airplane die van respectievelijk blues en hippie-act evolueerden tot middle-of-the-roadacts. Zo ver komt het niet bij het van oorsprong Utrechtse Mister and Mississippi. De band rond frontvrouw Maxime Barlag bracht tot voor kort folkmuziek uit, maar op hun derde plaat Mirage gaat het roer drastisch om. Ze hebben de elektronica ontdekt en dat geeft hun muziek een totaal nieuwe lading. Mister and Mississippi gaat op avontuur in de elektronische muziek.Waar vroeger de akoestische gitaar en dromerige zang de boventoon voerden, overheersen nu elektronische klanken van aanzwellende keyboards. Geen echte stijlbreuk maar een nieuw hoofdstuk in hun muzikale ontwikkeling. Dit laat zien dat de Utrechtse Herman Brood Academie veelzijdige muzikanten aflevert die het avontuur niet schuwen.
Het avontuur schuwt de Britse dj en bassist Tom Jenkinson zeker niet. Onder de naam Squarepusher verrast hij het publiek vanaf medio jaren negentig met een stortvloed aan platen vol spannende drum-’n-bass vermengd met verknipte jazz. Daarnaast werkte hij met klassieke orkesten waarmee hij live een denkbeeldige James Bond-filmsoundtrack in elkaar timmerde. Afwisselend achter de draaitafels en heftig op zijn basgitaar pielend. Nu heeft hij de jazzrock uit de jaren zeventig omarmd. Dat doet hij onder de nom de plume Shobaleader One. Het klinkt als een gevechtseskader uit Star Wars en dat klopt helemaal. Futuristische jazz met complexe ritmes, met een verkleedact op het podium. Zo dragen Jenkinson en zijn drie kompanen elk een lichtmasker en zijn ze gehuld in een soort monnikspijen. Rechtstreeks weggelopen uit de Chalmun’s Cantina, uit de wereld van Han Solo en Darth Vader.
Tot slot de Noren van Spidergawd. Ooit gestart als hobbyproject van de meesters van de improvisatie Motorpsycho. Maar nu de volwaardige groep rond de voormalige drummer van Motorpsycho Kenneth Kapstad. Hun vierde plaat IV klinkt als een gespierde mix van Led Zeppelin, Thin Lizzy en ZZ Top. Daarnaast valt de virtuositeit en het gemak op waarmee de vier Scandinavische rasmuzikanten hun stukken ten gehore brengen. Geen wonder want Motorpsycho staat bekend om zijn gedurfde aanpak zowel op plaat als op het podium. Waar andere acts voor elk optreden een setlist maken, durft deze band vanuit het niets een optreden te geven. En dat zonder blikken of blozen.
Informatie: www.valkhoffestival.nl.