Brug nieuwe A15 dendert door natuurgebied

Tracé van de geplande A15.

Honderd miljoen is er uitgegeven opdat de beschermde natuur in de uiterwaarden van het Pannerdensch Kanaal en de nabijgelegen Rijnstrangen niet de dupe werden van de Betuweroute. Nu dreigt een snelweg met 32.000 voertuigen per dag het natuur- en stiltegebied alsnog te ruïneren. Werd bij de aanleg van de Betuweroute in plaats van een brug voor een dure tunnel gekozen om de natuurschade te beperken, nu wil de minister samen met de provincie Gelderland bij de verlenging van de A15 alsnog een voor de natuur rampzalige brug aanleggen. Omwonenden proberen de overheid via de Raad van State op andere gedachten te brengen en startten een inzamelingsactie om dat te bekostigen.

Theet van Aalst probeert Melanie Schultz tijdens haar bezoek op 8 maart tevergeefs over te halen nogmaals om de tafel te gaan zitten.

„Op zich zijn we niet tegen de verlenging van de A15, we begrijpen best dat deze weg nodig is voor de bv Nederland, maar we zijn wel tegen een brug op een plek waar eerst voor veel geld een tunnel is gebouwd om de natuur te sparen”, licht Theet van Aalst toe. Hij is voorzitter van de Stichting Duurzame Aanleg A15. Met een inzamelingsactie haalde de stichting 35.000 euro op om in beroep te kunnen gaan tegen het besluit van minister Melanie Schultz (VVD) om de A15 te verlengen vanaf knooppunt Ressen naar de A12 tussen Duiven en Zevenaar. Theet van Aalst: „Een tunnel hoeft niet meer te kosten en is veel innovatiever”. Bij het Pannerdensch Kanaal komt een brug waarover 32.000 voertuigen per etmaal gaan rijden. Terwijl de uiterwaarden alsmede het ernaast gelegen Rijnstrangen beschermde natuurgebieden zijn.

De stichting vindt het bizar dat bij de aanleg van de Betuweroute de regering honderd miljoen euro voor een tunnel uittrok om dit gebied te beschermen, en twintig jaar later bij de aanleg van de autosnelweg dit ineens niet meer nodig acht.

Volgens Van Aalst hoeft een tunnel niet duurder te zijn dan de beoogde brug. „Dat heeft een expertgroep, bestaande uit negen deskundigen op het gebied van tunnel- en bruggenbouw, berekend. Deze tunnel kan zelfs fijnstof afzuigen en groene stroom opwekken. De minister wil daar niet eens naar kijken, omdat volgens haar anders de besluitvorming vertraagt.” Daarnaast wil de stichting dat de weg van Bemmel tot Groessen onder het maaiveld wordt aangelegd, zodat de geluidsoverlast voor de aanwonenden beperkt blijft.

Op een weiland met zicht op het toekomstige knooppunt De Liemers bekrachtigde minister Schultz op 8 maart feestelijk de omstreden verlenging van de A15.

Op 8 maart tekende Schultz het definitieve besluit. Het enige wat de bewoners nu nog rest, zijn juridische stappen. „Om sterk te staan, zochten we een goede advocaat en die hebben we met Robert van der Velde gevonden.” Eerder werden slachtoffers van aardbevingsschade in Groningen door hem succesvol bijgestaan.

Voor de bekostiging van de rechtsgang startte de stichting een inzamelingsactie. „We hebben nog niet voldoende geld binnen om alle kosten te dekken, maar wel om de advocaat een bezwaarschrift te laten opstellen, terwijl twee experts rapporten maken voor de onderbouwing. Van der Velde geeft ons zeventig tot tachtig procent kans dat we het besluit succesvol kunnen aanvechten. Het is zelfs zo dat de rechtsbijstandverzekeringen van klagers die zich bij ons aansluiten financiële ondersteuning geven. Zij zijn er namelijk ook van overtuigd dat deze zaak te winnen is.”

Karekiet

Waar de trein van de Betuweroute bij het Pannerdensch Kanaal ondergronds gaat om de natuur te sparen, krijgt de A15 juist een brug.

Het zwakke punt van de plannen ligt in de beschermde status die zogeheten Natura 2000-gebieden hebben. De verlengde A15 en de geplande brug doorkruisen zo’n beschermd natuurgebied. Van der Velde: „Als je iets doet in een Natura 2000-gebied, geldt de voorzorgplicht. De minister heeft onvoldoende aangetoond dat de aanleg van de brug geen negatieve effecten heeft op de natuur in dat gebied”.

Er ligt hierover weliswaar een rapport van Royal HaskoningDHV, maar wie dit rapport leest, komt algauw tot de conclusie dat de meeste negatieve effecten voor de natuur te ondervangen zijn. Bedreigde diersoorten in dit gebied als de roerdomp en de grote karekiet broeden net buiten het gebied waar de geluidsgrens van 42 decibel wordt overschreden. Voor de bever en de kamsalamander kan een ander leefgebied worden gevonden onder meer door de aanleg van enkele poelen.

Dat rapport deugt niet, volgens Van der Velde. „Het lijkt alsof alles in orde is, maar de kunst is te lezen wat er niet in staat. Volgens een ecoloog en een specialist in natuurbeschermingsrecht blijkt dat er veel meer over te vertellen valt dan wat in dit rapport staat.” Details wil Van der Velde nog niet uit de doeken doen, omdat hij eerst nog moet spreken met de bewoners. „Er is destijds niet voor niets gekozen voor een treintunnel. Weliswaar beweert de minister dat het bij de aanleg van de Betuwelijn toen een vrijwillige keuze was om een dure treintunnel aan te leggen in plaats van een brug, maar het kan best zijn dat dit destijds helemaal niet zo vrijwillig was als dat Den Haag nu doet voorkomen.”

Mocht het tot een juridisch gevecht komen, dan kunnen de kosten enorm oplopen voor de stichting. De inzamelingsactie op whydonate.nl loopt daarom onverminderd door.

foto’s: Gabriëlla Hendriks,
overzichtskaart: Projectbureau ViA15
detailkaart: Royal HaskoningDHV
bewerking kaarten: Dick Tanis