Laatste editie: Juli 2017 HomeOktober 2016 › Dukenburg slaapstad?

Dukenburg slaapstad?

Actieverleden Dukenburg

René van Berlo is hoofdredacteur en vormgever van het wijkblad de Dukenburger sinds de start acht jaar geleden. De wijk heeft geen geheimen voor hem. Hij vertelt hoe Dukenburgers vanaf het ontstaan van hun stads­deel actievoerden als dat nodig was.

René van Berlo staand met een voet op een steenRené van Berlo bij de Geologenstrook: „In de huidige tijd was Dukenburg niet gebouwd”.

René van Berlo woont al dertig jaar met plezier in Zwanenveld. „Ik woon buiten. In mijn tuin hoor ik de prachtigste vogelconcerten. Alles is dichtbij behalve het café. En met de bus ben ik binnen een kwartier in de stad.” Dukenburg wordt volgens hem ten onrechte afgeschilderd als slaapstad. „Die beschrijving zit er helemaal naast. Dukenburg is een zeer actief stadsdeel. Met veel be­wo­ners­ini­tia­tie­ven en ook geregeld acties.”

Zo werd september 1997 betaald parkeren in­ge­voerd bij het winkelcentrum in Zwanenveld. Dat bracht de gemeente een half miljoen euro per jaar op, maar gaf veel overlast in de omringende straten. In 2001 bezochten burgemeester Guusje ter Horst en de wethouders van het linkse college van GroenLinks, SP en PvdA de wijk. Van Berlo, met glinsterende ogen: „De beleidsmakers hoorden nooit wat van Dukenburg en dachten dat het goed zat. Ze schrokken zich dood, want ze kregen een enorme bak frustratie over zich heen gestort, ongecensureerd en zonder beleefdheid, zoals dat in die Pim Fortuyntijd gewoonte werd.”

Naast de problemen met het betaald parkeren kregen de bestuurders ook de verwaarloosde openbare ruimte voor de voeten geworpen. Van Berlo: „Als er een bedreiging is, verenigen mensen zich. Mensen tuigden straatverenigingen op om te vechten voor hun belangen.” Het college zag zijn fouten in en trok één miljoen euro uit voor achterstallig onderhoud.

Brandweerwagens

Aan het begin van deze eeuw waren er nog steeds veel woningen nodig. De gemeente besloot begin 2002 in Dukenburg extra huizen te bouwen. Dit kon de drie kleine winkelcentra in het stadsdeel tevens meer klanten geven. Mede vanwege het plan Hart voor Dukenburg (2002–2005) verenigden de straatverenigingen zich in zeven wijkplatforms onder een overkoepelend bewonersplatform Stichting De Zevensprong.

De Zevensprong werd onderhandelingspartner van de gemeente. „Er was jaren strijd met de gemeente over alle plannen. Toen we eindelijk overeenstemming bereikten en het be­stem­mings­plan aangepast was, diende zich de kredietcrisis aan. Alle bouwplannen werden stopgezet. Alleen op het woonwagencentrum kwamen nog twintig huizen. En op dit moment worden er op twee plekken gebouwen neergezet voor hulpbehoevende bejaarden.”

De straatverenigingen die hun eisen ingewilligd zagen, stopten merendeels met hun werk. Zo ook de straatvereniging van Van Berlo. „Onze huizen waren slecht aangegeven en niet bereikbaar voor brandweerwagens. Daar hebben we nog wat aan gedaan. Er zijn witte wegwijzers op de lan­taarn­pa­len gekomen en betonnen paaltjes zijn vervangen door amsterdammertjes. Verder hadden we geen wensen meer, alhoewel nog steeds over het betaald parkeren wordt geklaagd.”

Overstromingsgebied

Flinke acties waren er ook in de begintijd van Dukenburg. In Tolhuis wilde Woningvereniging Nijmegen in 1972 nieuwe, ruime eengezinswoningen verhuren voor vierhonderd gulden. Dat was voor die tijd een heel hoge huur. Aan het eind van dat jaar stonden dan ook tientallen woningen leeg. Er was woningnood. Uit protest tegen deze leegstand kraakten zes gezinnen vier woningen. De Bond van Huurders en Woningzoekenden, nauw verbonden met de SP, ondersteunde hen. Huis aan huis werden handtekeningen opgehaald. Na een maand of drie moesten de gezinnen toch vertrekken en werden de huizen koopwoningen van rond de zeventigduizend gulden.

En dan is er nog het initiatief van professoren van de Nijmeegse universiteit. Van Berlo, ernstig: „In de huidige tijd was Dukenburg niet gebouwd. De huizen staan op een uniek stukje Nederland, een oud overstromingsgebied van de Maas. Als je er graaft, ziet elke meter er anders uit. Door de actie van professoren is een klein stukje bewaard gebleven als Geologenstrook.”

Theehuis

Volgens Van Berlo hebben de meeste Dukenburgers het naar hun zin in hun wijk. Bezorgd is hij echter over een groep jongeren. Er is erg bezuinigd op jongerenwerk. Alleen jongeren tot en met achttien jaar mogen gebruikmaken van de twee jongerencentra. Een derde centrum is gesloten. Voor de jongeren boven de achttien is er niets. Een jaar of vijf geleden werden de jongeren van achttien jaar en ouder uit de centra geweerd. Daarna ontstond er overlast op straat door met name Noord-Afrikaanse jongeren. Als oplossing werd voor hen een theehuis in jongerencentrum Staddijk ingericht. Dat liep een tijd heel goed. Maar na enkele jaren werd het theehuis gesloten. Van Berlo: „De laatste tijd schijnen ze naar andere gemeenten te gaan. Maar dat is geen oplossing om tevreden mee te zijn. Misschien moeten de Dukenburgers weer eens in actie komen?”


Minigeschiedenis van vijftig jaar Dukenburg

We gaan terug de tijd in naar het begin van de jaren zestig. Er is woningnood. Een van de op­los­sing­en: een nieuw stadsdeel. Het plan voor Dukenburg met tienduizend woningen is geboren. Na krap een jaar bouwen krijgen in 1967 de eerste bewoners een sleutel. Dit historische moment vindt plaats in de wijk Aldenhof.

Bouwwerkzaamheden Dukenburg in 1962Dukenburg in aanbouw omstreeks 1962
bron: serc.nl

Daarna schieten andere wijken uit de grond: Malvert, Lankforst, Meijhorst, Weezenhof, Tolhuis en als laatste Zwanenveld, waar het centrale winkelcentrum komt. We zijn dan aanbeland in de jaren zeventig. Het stadsdeel neemt zijn de­fi­ni­tieve vorm aan. Het treinstation Dukenburg laat zien dat het een deel van de stad is dat serieus wordt genomen.

En nu? Dukenburg heeft binnen Nijmegen een apart karakter. Er is volop ruimte met veel water en groen, binnen het stadsdeel én aan de grenzen ervan. Het is relatief rustig met 22.200 inwoners, maar toch gonst het van de activiteiten.

De activiteiten rond het vijftigjarige jubileum van Dukenburg worden zaterdag 17 december af­ge­sloten met een groot feest voor alle Duken­burgers. Voor meer informatie: www.50jaarDukenburg.nl

foto: Rianne van der Waals (bovenaan)

[Reageren op dit artikel? Neem contact op met de redactie via het contactformulier]
 

Social Media:

Laatste editie:

  • De Nijmeegse Stadskrant
  • Postbus 265, 6500 AG Nijmegen
  • tel: 024 - 388 85 07
  • redactie@denijmeegsestadskrant.nl