Laatste editie: Juli 2017 HomeDecember 2015 › Syrische operavedette verovert Nijmegen

Syrische operavedette verovert Nijmegen

De uit Syrië afkomstige Shaza Hayek was tot voor kort een vedette in haar thuisland. De klassiek-Arabisch geschoolde zangeres zong vorig jaar nog in de opera van Damascus. Begin dit jaar werd haar de grond te heet onder de voeten. Ze verliet haar vaderland om zich in Nijmegen te vestigen. Haar artistieke carrière krijgt hierdoor een verrassende wending.

Foto operavedette Shaza HayekShaza Hayek put inspiratie uit Ramses Shaffy en Frank Boeijen

De ontmoeting vindt plaats in een jarenzestigflat in Hatert, waar ze woont met haar man en twee dochters. Niet de plek waar je een beroemdheid verwacht. Toch is Shaza Hayek een gevierd zangeres in Syrië. Ze zong in de opera en vlak voor haar vertrek nam ze een videoclip op als ode aan Damascus. Op de vlucht voor de oorlog belandde het gezin in Nijmegen.

Hayeks stem is warm maar krachtig, zij spreekt gepassioneerd met speelse gebaren. Ondanks dat ze tweemaal per week Nederlandse les heeft, is haar Nederlands nog niet toereikend om een volwaardig gesprek te voeren. Een tolk helpt.

Poëtisch

Hayek studeerde klassiek-Arabische zang aan het conservatorium van Damascus. „Klassiek-Arabische muziek moet aan veel regels voldoen. Dat geldt niet alleen voor de melodie, ook de tekst is aan allerlei regels onderworpen. Het taalgebruik is heel symbolisch en beeldend. Wat dat betreft is Arabisch een heel rijke en poëtische taal. De liederen zijn haast gedichten die over niet-alledaagse dingen gaan. In Syrië zong ik veelal bestaande composities van beroemde Arabische musici zoals van Fayrouz en Umm Kulthum. Het is mijn verantwoordelijkheid als zangeres om het publiek te verheffen, daarmee laat je zien dat je respect hebt voor het publiek.”

Weerbaar

Hoewel in Syrië vier jaar geleden een burgeroorlog uitbrak, bleef ze optreden. „Het leven gaat gewoon door. De eerste keer dat er een bom valt schrik je, maar als het vaker gebeurt dan wen je er aan. Zelf wil ik geen partij kiezen, maar om vrouwen weerbaar te maken, heb ik een vrouwenkoor opgezet waarin allerlei vrouwen konden meedoen ongeacht hun zangkwaliteiten.” Vanwege de veiligheid van de kinderen is het gezin uiteindelijk toch vertrokken. „Diverse projecten heb ik daardoor niet kunnen voortzetten, waaronder het vrouwenkoor.” Ook de videoclip kwam pas op de Syrische tv nadat ze het land had verlaten.

Dansen

Kwarttonen
„Er zit veel emotie in haar stem, haar zang is gewoon prachtig,” aldus Sjax de Bekker van het ensemble Hagelslag. De Nijmeegse zanger duikt in december met Shaza Hayek de studio in om twee Nederlandstalige liedjes op te nemen: Mag ik dan bij jou van Claudia de Breij en Zeg me dat het niet zo is van Frank Boeijen. De Bekker kijkt ernaar uit. „Hayek gooit er heel veel extra’s in, vanuit haar Arabische muziekcultuur. Door net een kwarttoon hoger of lager te zingen ontstaat er een extra laag, zonder dat het vals klinkt. Voor ons westerlingen is het heel moeilijk om in kwarttonen te zingen, wij houden het bij hele en halve tonen.”

Nu werkt ze samen met Nijmeegse muzikanten en klinken Westerse muziekstijlen door in haar zang. Behalve Arabische liederen staan er ook Nederlandse luisterliedjes op het repertoire. Johnny Rahaket, voorman van R-chestra, is een van de muzikanten met wie ze samenwerkt. En met wie ze inmiddels heeft opgetreden, onder andere op de Music Meeting. „Het Nederlandse publiek is heel anders, zij willen dansen op mijn muziek. Dat doen Syriërs nooit. Bij klassiek-Arabische muziek blijft iedereen stilzitten, net als in de opera.”

Voor Hayek geeft de Nederlandse omgang met haar muziek meer vrijheid. „Ik houd van drama, ik vind het mooi als zang en beweging samenkomen. Misschien wil ik in de toekomst iets doen met theater.” Maar eerst staat een ander project op het programma. In december neemt ze twee Nederlandstalige liedjes op met het muzikaal ensemble Hagelslag (zie kader). „De muzikanten en het publiek inspireren me daartoe. Ik kies daarbij voor liedjes die me raken door hun kwaliteit. Door de muziek, de stem en het stemgebruik van de zangers. De liedjes van Ramses Shaffy en Frank Boeijen vind ik prachtig. Het eerste Nederlandse liedje dat ik zong is Mag ik dan bij jou van Claudia de Breij.”

tolk: Ine Smeets
foto: Rianne van der Waals

[Reageren op dit artikel? Neem contact op met de redactie via het contactformulier]
 

Social Media:

Laatste editie:

  • De Nijmeegse Stadskrant
  • Postbus 265, 6500 AG Nijmegen
  • tel: 024 - 388 85 07
  • redactie@denijmeegsestadskrant.nl