All news is not local

Als nieuwbakken redactielid van De Nijmeegse Stadskrant wilde ik de politieke nieuwsgaring in Nijmegen in het afgelopen halfjaar onderzoeken. De vraag die mij dreef, was de volgende: wat is de staat van de politieke verslaggeving in Nijmegen?

Stemronde in de Nijmeegse gemeenteraad.
foto: Gerard Verschooten

De opzet van mijn mediaonderzoek was als volgt. Van alle Nijmeegse raadsvergaderingen bracht ik in kaart welk lokaal medium erover schreef en hoe erover geschreven werd. Hiertoe sloot ik mij weekenden achter elkaar op in de Universiteitsbibliotheek, waar ik spitte in de gedigitaliseerde nieuwsarchieven. Met een gast-inlog speurde ik naar de lokale, regionale en nationale nieuwsgaring. Weken achter elkaar. Terwijl het steeds mooier weer werd, zocht ik in de bieb stug door op trefwoorden van de raadsvergaderingen van januari en februari.

Onvindbaar

Ergens in mei had ik een aardig overzicht van wat De Gelderlander en de Brug aan politiek nieuws brachten in het eerste kwartaal van 2015. Ook van de berichtgeving op diverse websites had ik een beeld. Maar dat beeld had ik niet van de Dukenburger, Mariken, Wijkkrant Hatert – wat verschijnt er nog veel in druk – en al die andere lokale bladen, simpelweg doordat hun berichtgeving niet vindbaar bleek op het digitale net. Conclusie: de analyse van de gedigitaliseerde nieuwsvoorziening was niet afdoende om tot uitspraken te komen over politieke verslaggeving in Nijmegen.

De Gelderlander

Ik kan wel wat delen over wat de analyse van de gedrukte en digitale nieuwsvoorziening van het eerste kwartaal aan raadsvergaderingen opleverde. Wie het lokale politieke nieuws wil volgen, is aangewezen op een abonnement op De Gelderlander. De krant schreef vrij consequent wat er werd besproken en besloten tijdens de raadsvergaderingen in januari en februari en diepte zo nu en dan ook een ander politiek item uit. Voorbeelden zijn de opheffing van de Stadsregio, de ontwikkelingen in de Waalsprong, de huurachterstanden van NEC, ontwikkelingen rond thuiszorgorganisatie Vérian en de ateliers in de Pijkestraat. Andere websites die schrijven over politieke kwesties, zijn NijmegenCentraal, NijmegenLeeft! en zekerwel.nl.

Paddenstoelen

Toch knaagde het een beetje. Want zo veel vond ik nu ook weer niet. Had ik niet goed gezocht? Waar kan ik politieke achtergronden vinden? Hoe kan het dat niet een lokaal nieuwsinitiatief, maar een landelijk tv-programma het nieuws brengt dat Portugese arbeidskrachten jarenlang onderbetaald zouden werken aan nota bene het meest iconische beeld van Nijmegen, de Waalbrug? Ondertussen schieten landelijke onderzoeksjournalistieke initiatieven als De Correspondent en de Onderzoeksredactie als paddenstoelen uit de grond. Hun aandacht richt zich vooral op de ‘grote thema’s’: de banken, privacy op het internet en de staat van de journalistiek. Follow the Money schrijft een enkele keer over een lokaal thema, maar dat was het dan wel.

Interesse

Als we uitgaan van de wet van vraag en aanbod, dan kan een reden zijn dat de Nijmeegse inwoner geen interesse heeft in wat zich in de stad op politiek niveau afspeelt. Uitkomsten van een mediaonderzoek van de gemeente in 2014 geven aanleiding dat te denken. In dat onderzoek gaf 34% van de deelnemers aan zeer geïnteresseerd dan wel enigszins geïnteresseerd te zijn in de gemeenteraad. De meerderheid van de Nijmegenaren heeft dus nauwelijks interesse in wat onze lokale volksvertegenwoordigers doen. Die cijfers geven media natuurlijk weinig stimulans. Waarom schrijven over thema’s die het publiek toch niet wil lezen? Je zou als nieuwsmedium wel gek zijn in tijden van teruglopende lezersaantallen. Interessant is dan overigens wel weer dat in dezelfde enquête de inwoner van Nijmegen aangeeft veel interesse te hebben in ontwikkelingen in de stad, de wijk, plannen, projecten en evenementen. Wie denkt u neemt die beslissingen over die plannen en projecten? Juist ja, vaak die oninteressante gemeenteraad.

Complex

Ook de complexiteit van onderwerpen speelt waarschijnlijk een rol. Wie politieke onderwerpen wil doorgronden, moet zich als journalist een langere tijd verdiepen in moeilijke zorgdossiers en ingewikkelde ruimtelijke ontwikkelingen. Die kennis, expertise, tijd en geld zijn er niet altijd. Lokale nieuwsinitiatieven, bijvoorbeeld De Nijmeegse Stadskrant, zijn vaak afhankelijk van vrijwilligers. Wie vandaag beslist zich eens in De Waalsprong te gaan verdiepen, heeft waarschijnlijk even lang nodig als ik voor mijn mediaonderzoek.

Lezers

Is het mogelijk om af te sluiten met een positieve noot? Jawel. De voorzichtige inventarisatie laat zien dat er aan de aanbodkant ruimte is voor een lokaal onderzoeksjournalistiek initiatief. Een lokale ‘De Correspondent’. Mensen met een onderzoekende geest die de zin en discipline hebben om de politiek en ontwikkelingen in de stad te volgen. En die de gemeenteraad op een aantrekkelijke manier weten te presenteren. Want waarschijnlijk is dat toch een noodzakelijke voorwaarde voor een goed functionerende lokale waakhond: een lezerspubliek.