Veganisme is in opmars in Nijmegen. Steeds meer restaurants hebben veganistische gerechten op het menu. In de Burchtstraat opende onlangs zelfs een geheel veganistisch eetcafé. Op Facebook wisselen betrokken Nijmegenaren ideeën uit voor zuiver plantaardige gerechten en nodigen ze elkaar uit voor potlucks, bijeenkomsten waarbij iedereen een zelfgemaakt veganistisch gerecht meeneemt. Wat beweegt mensen om zich te onthouden van dierlijke producten?
Een uitnodiging voor een veganistische barbecue anderhalf jaar geleden was voor Anne Marie de Haan de eerste kennismaking met het veganisme. „Ik was toen nog flexitariër en stond er nooit bij stil dat wat ik at, zo’n impact had op het milieu.” Na de barbecue bezocht De Haan een veganistische zomerweek in Kranenburg waar ze hoorde dat de veehouderij wereldwijd meer broeikasgassen uitstoot dan alle auto’s, treinen, boten en vliegtuigen bij elkaar. „Voor een kilo vlees is gemiddeld vijf kilo veevoer nodig. In Brazilië worden regenwouden gekapt om sojaplantages aan te leggen voor onze koeien. Als je vegetarisch eet, scheelt het al enorm doordat je dieren, als het ware, hergebruikt voor melk en eieren. Een veganistisch dieet is nóg minder belastend.” Inderdaad bespaart iemand die één dag in de week geen vlees eet volgens cijfers van het Voedingscentrum al zeven procent op zijn aandeel in het broeikaseffect.
De Haan stopte eerst met het eten van vlees. „Moeilijker was het om van de kaas af te kicken, maar sinds twee maanden eet ik alleen nog plantaardige producten.” Inmiddels blogt De Haan geregeld over veganisme. „Op internet is veel erover te vinden. Maar de meeste initiatieven komen uit de Randstad. Met mijn blog wil ik veganistische activiteiten in dit deel van het land op de kaart zetten.”
Ook Natascha de Bel wil mensen in deze regio laten kennismaken met veganisme. „Nijmegen is de ideale plek als je een veganistische zaak wilt opzetten”, zegt De Bel. Via crowdfunding probeert zij een veganistisch/vegetarisch eetcafé te beginnen in het Honigcomplex. „Eerst wilde ik het in Maastricht proberen, maar daar word je al raar aangekeken als je vraagt of een gerecht vegetarisch is. In Nijmegen is de horeca daar wel op ingesteld.” Ze mikt op hoogopgeleide vrouwen en stellen tussen 20 en 45 jaar, die bewust bezig zijn met eten en leven. „Daarvan zijn er genoeg in Nijmegen”, aldus De Bel.
Voor De Bel waren gezondheidsklachten de belangrijkste reden om voor een meer veganistische levensstijl te kiezen. „Twee jaar geleden kreeg ik ontzettende darmklachten en had ik bijna geen energie meer. Op aanraden van een kennis heb ik toen een maand geen vlees gegeten. Dat beviel me zo goed dat ik er helemaal mee ben gestopt. Door een lichte lactose-intolerantie kon ik zuivel slecht verdragen. Toen ik daarmee minderde, voelde ik me een stuk beter. Ik word nu zelfs ziek als ik melk drink.”
Gezondheid speelde eveneens voor De Haan een rol bij haar keuze. „In mijn familie komen veel gevallen van hart- en vaatziekte en kanker voor. Een plantaardig dieet bevat minder transvetten wat zorgt voor lagere cholesterolwaarden. Ik voel me nu ook beter. Na het eten van vlees kreeg ik altijd last van een middagdip, terwijl ik na een bord met havermout juist heel veel energie krijg.”
Dat je met een zuiver plantaardig dieet niet genoeg eiwitten of ijzer binnenkrijgt, is volgens De Haan een fabel. „Ook in bonen of tofoe zitten eiwitten. IJzer zit in veel groenten. Het enige waar een veganist alert op moet zijn, is dat hij genoeg vitamine B12 inneemt. Zelf slik ik daar supplementen voor”, aldus De Haan.
De Haan stuit nog steeds op weerstand tegen veganisme. „Op De Dag van de Duurzaamheid, 10 oktober 2014, stelden we voor om een veganistisch buffet aan te bieden. Dat werd meteen weggewuifd. De organisatoren waren bang dat dit mensen afschrikte. Toen ik de dag bezocht, kostte het me zelfs moeite om een broodje zonder vlees te krijgen.” De Bel herkent dit. „Als je zegt dat je veganist bent, voelen vleeseters en flexitariërs zich aangevallen. Alsof je hen wilt dwingen hetzelfde te doen. Ik wil anderen niet mijn eetgewoonten opleggen. Iedereen moet voor zichzelf beslissen wat hij eet. Ik laat alleen zien waar mijn grenzen liggen.”
Adressen in Nijmegen met veganistische gerechten op het menu:
• Bagels & Beans
• Koffiebar Bairro Alto
• Raw vegan eetcafé Crudo
• ’t Hoogstraatje
• De Klinker
• Lunchroom Louis/Make my day
• Maoz Falafel
• Mugs & Muffins
• Munt saladebar
• Café De Plak
• Prikkels
• Restaurant De Sjalot
• Lunchroom Smaakrijk
• Tati
Veganistische tips & tricks
– Eieren kun je vervangen door wijnsteenbakpoeder. Dit maakt cake luchtig en pannenkoeken knapperig.
– Veel vleesvervangers (ook die verkrijgbaar in natuurwinkels) bevatten kippeneiwitten en zijn dus niet veganistisch. In toko’s vind je vaak wel geheel veganistische vleesvervangers.
– Goedkope huismerken zijn vaker veganistisch dan dure A-merken. Zo bevat pure chocolade van Verkade melkpoeder en de huismerkchocolade van Albert Heijn niet.