Laatste editie: Juli 2017 HomeJuli 2014 › (Ongewenst) zelfstandig bij De Lindenberg

(Ongewenst) zelfstandig bij De Lindenberg

Van docent, naar begeleider, naar zzp’er?

Groot was eind maart de consternatie bij De Lindenberg, huis voor de kunsten. Achttien docenten Beeldende Vorming kregen ontslag aangezegd. Door teruglopende cursistenaantallen en gemeentelijke bezuinigingen kampt het volwassenenonderwijs Beeldende Vorming met grote tekorten. Maatregelen om het tij te keren, hadden niet het gewenste effect. Docenten kunnen komend jaar nog wel lesgeven, maar dan als zelfstandig ondernemer. Een constructie waarover niet iedereen even enthousiast is.

„Het was eerst tien minuten stil, zo verbluft waren wij”, vertelt Jos van Gessel, schilderdocent bij De Lindenberg over die bewuste vergadering eind maart. „We wisten dat er iets moest gebeuren. Maar dat we allemaal ontslagen werden, hadden we niet verwacht.” Docent beeldhouwen en houtbewerking Gerlinde Habekotté was net zo verbijsterd. Ook zij is haar baan kwijt: „Aan politieke beslissingen kun je helaas weinig veranderen. Maar”, vervolgt ze, „de directie van De Lindenberg heeft haar beleid niet tijdig en niet goed aangepast aan die bezuinigingen.”

Houtbewerkster Gerlinde Habekotté (links) gooit het bijltje erbij neer en stopt met lesgeven op De Lindenberg.
foto: Jan Lintsen

Misrekend

Eind 2012 besluit de gemeente de jaarlijkse vier ton subsidie voor volwasseneneducatie op De Lindenberg vanaf 2014 met drie ton te korten en in 2016 helemaal te schrappen. Subsidie die geheel ten goede kwam aan de afdeling Beeldende Vorming. De andere volwassenencursussen zijn namelijk wel kostendekkend. Directeur Bart Vaessen: „Ons seizoen loopt van september tot en met juni, dus voor de zomer van 2013 moesten we snel wat bedenken.” De prijzen omhoog doen, was voor de directie geen optie. Vaessen: „Sommige cursisten wilden meer betalen, als ze maar konden blijven. Wij wilden echter de cursussen toegankelijk houden voor een breed publiek.” Zodoende werd er een experiment in het leven geroepen waarbij docenten de rol kregen van begeleiders. Geredeneerd werd dat er dan meer cursisten tegelijk op De Lindenberg terechtkunnen, tegen een lager tarief. Hij vervolgt: „We hadden 750 cursisten nodig om de kosten te dekken. Daarbij hielden we al rekening met de terugloop. Voorheen hadden we namelijk 1200 cursisten Beeldende Vorming. Uiteindelijk werden dat er nog geen 400. Dit was financieel niet vol te houden.” Vaessen: „Ik geef toe dat we ons volstrekt hebben misrekend. De publiciteitscampagne die we december vorig jaar hebben opgestart, had nauwelijks effect. Vandaar dat we in maart het moeilijke besluit moesten nemen om de docenten te ontslaan.”

Kritiek

Volgens Habekotté was het erg opportunistisch om de rol van de docenten te wijzigen in die van begeleiders: „Mensen komen juist naar De Lindenberg om les te krijgen.” Het experiment was volgens haar gewoon een bezuinigingsmaatregel: „Mijn cursussen bleven zoals ze waren. De voorbereiding ervan, die voorheen besloten lag in het aantal contracturen, kwam nu echter voor onze eigen rekening. We kregen alleen een vergoeding voor de tijd die we daadwerkelijk hier aanwezig waren”, aldus Habekotté. Sommige cursisten hekelen de communicatie van De Lindenberg en zien daarin de oorzaak van het mislukken van het experiment: „Alles wat ze verkeerd hadden kunnen doen, hebben ze verkeerd gedaan. Zo is de nieuwe opzet van het abonnementensysteem niet goed uitgelegd”, vindt een trouwe cursist van Habekotté. In deze kritiek kan Vaessen zich niet vinden: „We zijn in alle cursusgroepen geweest om uit te leggen wat er aan de hand is en vragen te beantwoorden.”

Huiverig

De ontslagen docenten kunnen dus verder als zelfstandig ondernemer waarbij ze een werkplaats voor een paar uren kunnen huren. Van Gessel, die een schildersgroep op vrijdagmorgen heeft, staat niet bepaald te springen bij dat vooruitzicht: „Dan kunnen we alsnog les geven, maar dragen we zelf alle risico’s, bijvoorbeeld bij ziekte of als cursisten afhaken.” Hij is huiverig voor de stap. „Er zitten juridisch veel haken en ogen aan. Zo moet je oppassen dat je geen verkapte arbeidsrelatie aangaat, anders staat de belastingdienst bij je op de stoep.”

Edelsmid Wilma Coehoorn (links) blijft als zelfstandige lesgeven, maar moet er wel een baantje naast nemen.
foto: Jan Lintsen

Die vrees is ongegrond, vindt Vaessen: „Een verkapte arbeidsrelatie ontstaat pas als er hiërarchische verhoudingen zijn en daarvan is hier geen sprake. De docent is zelfstandig ondernemer en is zelf verantwoordelijk voor zijn cursisten, de pr en marketing en zijn boekhouding. Het enige dat hij moet doen, is de huur betalen.” Hij gaat verder: „Docenten hoeven zich niet meteen vast te leggen. Ze kunnen een optie krijgen, zodat ze de tijd hebben om de cursisten te werven.”

Wie in ieder geval wel op De Lindenberg blijven lesgeven, zijn de edelsmeden. „We gaan als groep van zelfstandigen door onder de naam Vrije Academie Nijmegen”, meldt Wilma Coehoorn, docent Edelsmeden, „De meerwaarde van De Lindenberg is dat je kunt samenwerken met andere disciplines als muziek en theater. Als ik deze lessen op een andere locatie geef, mis ik dat.” Naast de edelsmeden hebben zich bij de Vrije Academie onder meer een schilder-, fotografie- en zeefdrukdocent aangesloten. Onverdeeld blij met de nieuwe situatie is Coehoorn niet: „Als zelfstandige hebben we ontzettend veel extra kosten. Ik heb er een baantje bij moeten nemen om hetzelfde te verdienen als eerst.”

[Reageren op dit artikel? Neem contact op met de redactie via het contactformulier]
 

Social Media:

Laatste editie:

  • De Nijmeegse Stadskrant
  • Postbus 265, 6500 AG Nijmegen
  • tel: 024 - 388 85 07
  • redactie@denijmeegsestadskrant.nl