Het Stadskrantlijsttrekkersdebat

Onderhand kan van een traditie worden gesproken: het eerste debat tussen de lijsttrekkers van de grootste partijen vond wederom plaats bij De Nijmeegse Stadskrant. Met als publiek de redactie voor de verslaggeving aan de lezer. Het werd een debat waarbij SP-lijsttrekker Hans van Hooft soms met gestrekt been inkwam. Waarbij Turgay Tankir van de PvdA bereid blijkt de ozb niet meer te verlagen, iets waarover zijn partij vijf jaar eerder het linkse college liet struikelen. Waarbij Pepijn Boekhorst van GroenLinks erkent dat de verlaging van de ozb geen eerlijk delen was de afgelopen vier jaar. En waarbij Rob Jetten van D66 toegeeft dat zijn partij verkeerd zat met het verzet tegen de tweede stadsbrug.

tekst: Gabriëlla Hendriks, Jasmijn van der Ploeg, Deborah Weimer, Max van Wel
foto’s: Jasper de Glas

---

Debatopzet

Voor het debat nodigde de Stadskrant de lijsttrekkers uit van de grootste vijf partijen. Allereerst die van de drie partijen die Nijmegen de afgelopen vier jaar bestuurden, te weten Pepijn Boekhorst van GroenLinks, Turgay Tankir van de PvdA en Rob Jetten van D??. Voor de oppositie ter linkerzijde nam Hans van Hoo? van de SP deel, voor de oppositie ter rechterzijde Hayke Veldman van de VVD. Elke lijsttrekker kreeg een vast tijdsblok om een zelfgekozen onderwerp centraal te stellen. Na een inleiding werd er vervolgens gezamenlijk over gedebatteerd. De volgorde waarin de sprekers aan het woord kwamen, werd bepaald per loting.

---

SP - Eerlijk delen

„Het stadsbestuur voert de kille Haagse bezuinigingen een op een door en legt ze neer bij hen die het minste kunnen missen: de ouderen en gehandicapten”, stelt Hans van Hooft. „Boven op de landelijke huurverhogingen heft Nijmegen een forse verhoging om de woningcorporaties meer armslag te geven. Daarnaast zijn voor de modale Nijmegenaar de belastingen verhoogd. Huurders zijn maar liefst tachtig procent meer belasting gaan betalen, terwijl van de andere kant de lasten zijn verlaagd voor bedrijven, verhuurders van bedrijfspanden en villabewoners”, rekent Van Hooft de andere lijsttrekkers voor. De SP heeft nu een sociaal alternatief waarbij de lasten eerlijk worden verdeeld. „Dat kan door lasten te verschuiven naar villabewoners, eigenaren van bedrijfspanden, en de grotere bedrijven.” Voor kleine ondernemers wil de SP de ozb afschaffen door die te verschuiven naar verhuurders van bedrijfspanden. „Volgens onze berekeningen levert deze radicaal andere aanpak een lastenverlaging op voor negentig procent van de Nijmegenaren. Stop het VVD-beleid”, beëindigt Van Hooft zijn betoog.

Het verwijt dat D66, GroenLinks en PvdA in Nijmegen de afgelopen vier jaar een VVD-beleid voerden, vindt Rob Jetten (D66) niet terecht. „Op armoedebeleid is bijna niks bezuinigd, we hebben extra geïnvesteerd in werk voor mensen zonder baan. Bij de zorg hebben we gekozen voor een andere aanpak waarbij maatwerk en zelfregie vooropstaan.” In het SP-plan om lasten te verschuiven, ziet hij niks. „Ook grote bedrijven en verhuurders van panden hebben al vijf jaar last van de crisis.”

Van Hooft, zelf ook ondernemer, pareert daarop: „Ik betaal aan ozb hetzelfde bedrag dat we per jaar kwijt zijn aan koffie voor het personeel. Grote bedrijven kunnen dat gemakkelijk dragen. Kleine bedrijven hebben daar wel last van, daarom willen wij voor hen de ozb afschaffen.”

Pepijn Boekhorst (GroenLinks) ziet weinig heil in de SP-plannen. „Als je het anders wilt doen, Hans, moet je niet terugverlangen naar 2010. We hebben nu een inkomensafhankelijke bijdrage gevraagd voor de Wmo en wat blijkt? Mensen kunnen en willen dat betalen. We houden als gemeente daar miljoenen per jaar aan over. Waarom een traplift subsidiëren voor iemand die dit zelf kan betalen?”, vraagt hij Van Hooft. Die legt hem dat graag uit: „Mensen met een klein pensioen en een modaal gezinsinkomen betalen maandelijks tweehonderd euro bijdrage aan Wmo-voorzieningen. Maar krijgen ook nog eens tweehonderd euro huurverhoging voor hun klep. Netto houden ze aan het eind van de maand evenveel over als iemand die in de bijstand zit. Dat heeft niets met eerlijk delen te maken!”

Dan roert Hayke Veldman (VVD) zich: „Juist mensen met een modaal inkomen worden door de SP keihard getroffen. Veertig tot vijftig miljoen lastenverzwaring in de komende vier jaar, nog eens twintig miljoen aan lastenverschuiving van huurders naar woningeigenaren.” „Niet waar!” reageert Van Hooft geïrriteerd. „Netto houden wij vier miljoen over en verder zijn het allemaal lastenverschuivingen die ervoor zorgen dat negentig procent van de bevolking erop vooruitgaat. Alle huurders gaan erop vooruit, alle mensen met een koopwoning van drie ton gaan erop vooruit.”

Turgay Tankir (PvdA) kan er niet bij dat negentig procent van de inwoners erop vooruitgaat. „Het is hetzelfde als het verhaal van de SP over gesubsidieerde arbeid”, vindt Tankir. „Gesubsidieerd werk kost negentien miljoen euro en levert werk op voor achthonderdvijftig mensen. Dit wordt betaald vanuit het re-integratiebudget dat dertien miljoen euro bedraagt en bedoeld is voor de zesduizend mensen in de bijstand. Onmogelijk dus.” Van Hooft ziet dat anders. „Van de vijfhonderd mensen die een gesubsidieerde baan hadden, staan er nog vierhonderd aan de kant. De kosten voor een bijstandsuitkering worden door jou niet meegerekend.” Daarop vliegen de heren elkaar in de haren over het cijferwerk.

Volgens Veldman lossen de plannen van de SP niets op. „Voor een deel is de analyse van de SP juist dat het college onvoldoende heeft ondernomen en veel verkeerde keuzes heeft gemaakt. Maar het enige wat de SP wil, is een draconische belastingverhoging voor huizenbezitters, een lokale lastenverzwaring voor bedrijven en veertig tot zestig miljoen euro ophalen bij die paar miljonairs die Nijmegen rijk is. „Niet waar, niet liegen!”, onderbreekt Van Hooft hem luid. „We halen slechts vier miljoen aan extra belasting op.” Ter plekke wil Van Hooft het voorrekenen, maar de spreektijd van zijn onderdeel zit erop. Van Hooft belooft dat hij de andere lijsttrekkers alle SP-berekeningen na het debat laat zien, wat tot hilariteit aan tafel leidt. Dat belooft een mooie nazit.

(DW)

---

PvdA - Wijken

„Volgens de Stads- en Wijkmonitor gaat het met de Nijmeegse wijken goed”, opent Turgay Tankir zijn betoog. „Veel mensen zijn actief, bijna 53 procent doet iets voor anderen.” De wijkbudgetten zijn de afgelopen periode efficiënter georganiseerd waardoor er meer mensen worden bereikt. Als voorbeeld noemt hij het wijkenfestival in De Goffert, waar ruim 500 mensen op afkwamen. Er zijn nu zo'n 150 projecten waar bewoners zelf verantwoordelijkheid dragen voor onderhoud of toezicht. Veel mensen zijn volgens Tankir tevreden over hun wijk: „Burgers geven een 7,6 en ondernemers een 7,2.” De rol van de overheid is hierbij veranderd. „Het is niet meer zo van 'u vraagt, wij draaien', maar wij vragen nu aan bewoners wat ze er zelf voor doen.” Verder wil Tankir dat er per wijk één plan komt zodat bewoners in één oogopslag kunnen zien wat er te doen is en wie er bij betrokken zijn. „Wij gaan niet bezuinigen op de wijkbudgetten”, besluit Tankir uitdrukkelijk.

„Niet bezuinigen op de wijkbudgetten is één kant”, brengt Hans van Hooft (SP) in. „Van de andere kant is er wel bezuinigd op voorzieningen in de wijk, zoals speeltuintjes en beheerders. Verder is er bezuinigd op de wijkbibliotheken. Ook op het onderhoud aan de openbare ruimte en het groen is bezuinigd. De verloedering neemt daardoor al toe.”

„Er is geen verloedering in Nijmegen, dat woord bestaat niet in Nijmegen”, werpt Tankir tegen. „Het onderhoud aan de openbare ruimte gebeurt nu alleen goedkoper doordat regiogemeenten zijn aangesloten.” „Een vestzak-broekzakverhaal”, betitelt Hayke Veldman (VVD) dit. „De winstuitkering van de DAR is de afgelopen jaren omlaaggegaan.” Daarop aansluitend haalt Van Hooft de perspectiefnota 2014 erbij. „Ik heb hier de cijfers: acht ton staat er vanaf 2016 aan bezuinigingen op de openbare ruimte, het stáát hier gewoon!” Tankir sputtert tegen dat het aan de nieuwe coalitie is hoe die daaraan vorm geeft. Rob Jetten (D66) brengt in dat een aantal wijkcentra best wegbezuinigd kan worden. „Er zijn zo'n twintig voorzieningen die slechts een of twee dagdelen per week open zijn. Ik zie veel liever dat we dat geld investeren in burgerparticipatie, en in schoon en veilig in de wijk, dan dat het nu in stenen zit.”

Dat is te kort door de bocht, vindt Pepijn Boekhorst (GroenLinks). „Je moet er juist voor zorgen dat zo'n gebouw beter benut wordt. Ik spreek met bewoners in Noord die dingen zelf willen organiseren, en die krijgen het bij de gemeente niet voor elkaar om dat te doen op een tijd dat de deur dicht zit. Dan jaag je dus mensen weg!”

Van Hooft vindt dat er een karikatuur van de wijkcentra wordt geschetst. „Er is geen wijkcentrum met een bezettingsgraad van onder de tachtig procent, sommige zitten bomvol en hebben wachtlijsten.” Boekhorst vult aan: „Je moet de wijkcentra die beperkt open zijn zeven dagen per week opengooien, kijk dán eens wat er gebeurt!” Een kostenbesparing valt volgens Van Hooft te behalen door bewoners te betrekken bij het sleutelbeheer.

Veldman oppert aansluitend om alle voorzieningen in een wijk te combineren, zoals schoolgebouwen en sportgebouwen die vaak een deel van de dag leegstaan. „Dat zeg je wel heel gemakkelijk”, werpt Tankir tegen, „maar die zijn niet zomaar geschikt. Je hebt te maken met beheer, toegankelijkheid, weten regelgeving zoals brandveiligheid, noem maar op. Maar die slag wil ik zeker maken.” Boekhorst benadrukt daarbij dat „zoiets alleen kan door te investeren en niet door te bezuinigen op wijkcentra, zoals D66 oppert.”

(JvdP)

---

GroenLinks - Duurzaamheid

„Aan duurzaamheid heeft Nijmegen de afgelopen jaren heel hard gewerkt. Met resultaat”, steekt Pepijn Boekhorst van wal. „Het warmtenet brengt de CO2-uitstoot flink terug. Daarnaast hebben vijftienhonderd inwoners met subsidie hun woning geïsoleerd waardoor ze iedere maand geld overhouden in hun portemonnee. Is dat niet het slimme middel om lastenverlaging te bewerkstelligen?”, legt hij de anderen voor. Volgens Boekhorst snijdt het mes daarmee aan drie kanten. „Een vollere portemonnee voor de burger, werkgelegenheid voor Nijmeegse bouwbedrijven en een beter milieu.” Boekhorst vindt dat het stadsbestuur, mede voor de toekomstige generatie, moet doorpakken om in 2045 klimaatneutraal te zijn. „Wie gaat de uitdaging aan om op die manier aan lastenverlaging te werken?”, vraagt hij de andere lijsttrekkers.

Hans van Hooft (SP) heeft hier niets op tegen, maar heeft geen trek in „bijdragen aan winkeltjes als het Groene Hert, dat een fiasco werd. Liever”, zegt Van Hooft, „investeren we samen met woningcorporaties in energiezuinige woningen, want dat scheelt de huurders in hun maandlasten.” Voorts ziet de SP kansen voor zonne-energie als dé energiebron voor de toekomst. Van Hooft fantaseert over een deal tussen de gemeente en NXP door massaal zonnecellen af te nemen. „Als we die in Nijmegen overal op daken planten, worden we de sun city van Nederland. Dan lopen we voorop in nieuwe technologie én creëren we werkgelegenheid.” Volgens de SP'er behoeft zonne-energie geen subsidie, want „zonnecellen verdienen zich binnen zeven jaar terug. Overal neerzetten dus die dingen!”

Hayke Veldman (VVD) sluit zich hierbij aan. „De vraag is waarom de gemeente overal voor moet zorgen.” Volgens hem is er in de afgelopen vier jaar slechts één goed klimaatbesluit genomen: de aanleg van het eerder genoemde warmtenet. „Dat gaat wezenlijk bijdragen aan een beter klimaat. Al het andere is gerommel in de marge. Elk jaar is een miljoen extra uitgegeven ten opzichte van 2010 en dat heeft niets opgeleverd.”

Boekhorst onderbreekt hem fel: „Vijftienhonderd Nijmegenaren hebben hun woning geïsoleerd, zeven miljoen omzet voor bouwbedrijven leverde dat op!” Veldman is niet onder de indruk: „We hebben negentigduizend woningen in Nijmegen. Gerommel!” Hij voelt zich gesteund door een recent rapport dat uitwijst dat Nijmegen slecht scoort op duurzaamheid. „Dat rapport is door verantwoordelijk wethouder Jan van der Meer direct in de prullenbak gemieterd en beoordeeld als een slecht rapport. Wat een lef!” vindt Veldman. „Helemaal als je ziet wie zich aan dat rapport verbonden hadden. Van der Meer had er juist van moeten leren.”

„Wat is dan jullie plan, Hayke?”, vraagt Boekhorst aan Veldman. De VVD'er antwoordt: „De ontwikkelingen in met name zonne-energie gaan hard. Wat nu op de daken ligt, is binnen een paar jaar verouderd.” „Dan gaan we als gemeente nu dus niks doen?”, legt Boekhorst hem voor. „Op het gebied van duurzaamheid moeten mensen dat inderdaad voor een groot deel zelf doen”, antwoordt Veldman. „Materiaal wordt straks goedkoper, zodat mensen zelf de stap zetten. Dat hoeven we als gemeente niet te subsidiëren.”

Rob Jetten (D66) zegt er juist trots op te zijn dat de coalitie een miljoen extra per jaar heeft vrijgemaakt. „Klimaat staat daarmee in Nijmegen echt op de agenda, dat is in veel andere steden niet het geval. Om in 2045 energieneutraal te zijn, moeten we blijven investeren en als gemeente zelf het goede voorbeeld geven door bijvoorbeeld je eigen stadhuis energieneutraal te maken.” Wel vindt Jetten dat subsidie voor zonnepanelen en isolatie achterhaald is. „Liever geven we woningeigenaren die hun energielabel weten te vergroenen een compensatie op de ozb.”

Waar de VVD ervoor pleit een stap terug te doen, wil Jetten net als GroenLinks juist geld blijven uittrekken voor duurzaamheid. „De overheid subsidieert asfalt, de aanleg van vliegvelden, havens, kolencentrales.” Veldman onderbreekt hem: „Dat zijn investeringen, geen subsidies.” Daar is Jetten het niet mee eens: „Geld voor duurzaamheid ís een investering. Investering in de toekomst. Van een Nederland waarin je droge voeten houdt en dat voor energiewinning niet afhankelijk is van anderen.”

(DW)

---

VVD- Werkgelegenheid

Tweeduizend banen verdwenen de afgelopen jaren uit de stad. Deels ligt dat aan de crisis, maar volgens Hayke Veldman is het stadsbestuur medeschuldig. Als voorbeeld noemt hij het vertrek van het belastingkantoor met driehonderd werknemers. „In steden als Emmen en Venlo heeft het stadsbestuur zich verzet tegen het dreigende vertrek van het belastingkantoor. Daar blijven die kantoren.” Ook vindt Veldman dat het college te weinig heeft ondernomen om nieuwe bedrijvigheid aan te trekken. Tegelijkertijd maakt Veldman zich boos over het voornemen van het college om een retailpark in Ressen te ontwikkelen. „Dat is de doodsteek voor het stadscentrum en daarmee de bijl voor vijftienduizend banen.” De VVD wil stappen zetten door regelgeving te vereenvoudigen en toegezegde lastenverlichting voor ondernemers daadwerkelijk door te voeren. Verder wil de partij het centrum aantrekkelijk maken door de bussen niet meer door de Burchtstraat te laten rijden.

„Ik ben heel verrast dat hier een VVD-voorman enorm pleit voor de maakbare samenleving”, concludeert Pepijn Boekhorst (GroenLinks) uit het betoog, „het is blijkbaar de overheid die precies bepaalt wat het bedrijfsleven in deze stad moet doen.” Veldman nuanceert dat: „De overheid creëert geen banen, maar moet de randvoorwaarden stellen zodat je als ondernemer ook kunt ondernemen.” Veldman verwijst naar de markt op de Burchtstraat en de Augustijnenstraat. „De overheid moet net als een marktmeester op de markt het lef hebben op te treden zodat de markt goed functioneert.”

Hans van Hooft (SP) vindt dat zo'n marktmeester ook nodig is voor de koopzondagen: „Zo krijg je 12 of 16 goede koopzondagen in plaats van 52 spookzondagen, maar daar pleit u niet voor.” Veldman vindt dat de sleutel om de winkel te openen of te sluiten bij de ondernemer ligt. „Ga eens kijken in de ringstraten, ondernemers zeggen: ik ga open op de dagen die het meest lucratief zijn. Een aantal is nu op dinsdag dicht, dat is begrijpelijk want dan kun je een kanon in de stad afschieten.”

Rob Jetten (D66) intervenieert in de discussie die dreigt te ontaarden in gesoebat over de koopzondagen. In sneltreinvaart somt hij punten op uit de werkgelegenheidsparagraaf van het verkiezingsprogramma van zijn partij. Daarnaast pleit hij ervoor om de lastenverlaging voor ondernemers door te zetten. Dat onderwerp zet iedereen op scherp.

„Geloof je dat nu echt Rob?”, legt Boekhorst hem voor. „Je denkt toch niet dat er meer werkgelegenheid komt als we belastingkorting geven aan de grootste tien bedrijven in deze stad? Ik heb dat nooit aangetoond gezien.” „Je hebt er wél mee ingestemd”, merkt Van Hooft fijntjes op, daarbij verwijzend naar het akkoord dat GroenLinks in het huidige college sloot over verlaging van de onroerendezaakbelasting (ozb) voor ondernemers. „Ja, dat was een compromis”, verdedigt Boekhorst zich, „maar niet de keuze van GroenLinks, laat dat heel helder zijn, we vinden dat niet eerlijk delen”. „Aha”, concludeert Van Hooft, „je erkent dat het oneerlijk delen was de afgelopen vier jaar!”

Wanneer Jetten vervolgens blijft doorgaan over de verlaging van de ozb, krijgt hij de hele tafel fel tegen zich. „Jij snapt niets van ondernemers!”, sneert Van Hooft hem toe. „Van alle vestigingsfactoren staan de lokale lasten hélemaal onderaan. Ik ben zelf ondernemer en de ozb is peanuts voor een bedrijf. Het gaat echt over niks, het is amper de prijs van de koffie in een onderneming!”

„Wat wil de PvdA de komende vier jaar met de ozb?”, wendt Boekhorst het gesprek richting Turgay Tankir. Het antwoord van de PvdA-lijsttrekker verrast iedereen. Tankir: „Komende jaren moeten we om de tekorten op te vangen keuzes maken en een verlaging van de ozb voor bedrijven is dan niet mijn eerste keuze. De laatste twee jaar heb ik tachtig grote en kleine bedrijven bezocht, en het woord ozb is niet gevallen.” vindt dat Tankir nu draait: „Samen met D66 en VVD was PvdA de partij die er voor pleitte om Nijmegen van plek één qua ondernemerslasten af te halen. Ik constateer dat de PvdA nu afhaakt. Dat vind ik een gevaarlijke ontwikkeling.” Veldman kan dit ook niet bevatten: „De PvdA heeft hierop in 2009 zelfs het college laten vallen.” „Ik ben niet verantwoordelijk voor wat er toen is gebeurd”, verdedigt Tankir het veranderde PvdA-standpunt.

Tot slot komt het VVD-voorstel ter sprake om geen bussen door de Burchtstraat te laten rijden. Hier grijpt Boekhorst zijn kans om te pleiten voor een tram. „Trams geven de stad een enorme boost, want waar knooppunten van trams zijn, ontstaat bedrijvigheid.” Veldman doet het voorstel af als dromerij. „Om één lijntje aan te leggen hebben we tweehonderd miljoen euro nodig en dat geld is er niet.” Vinnig reageert Boekhorst: „In het verkiezingsprogramma van de VVD staat dat de A73 doorgetrokken moet worden. Eén kilometer A73 is tíen kilometer tramlijn. In die verhoudingen liggen de kosten. Dus als u nou zegt dat dingen niet betaalbaar zijn, schrap dan onmiddellijk het plan om de A73 door te trekken!”

(GH)

---

D66 - Bereikbaarheid

„Nijmegenaren zijn tevredener over de bereikbaarheid van de stad dan een paar jaar geleden”, leidt Rob Jetten zijn onderwerp in. De lijsttrekker van D66 pronkt met de resultaten van vier jaar deelname aan het college: een groene route zodat autoverkeer komend over de nieuwe brug niet tot verstoppingen elders leidt, verhoogde bushaltes, extra fietsenstallingen en fietssnelwegen. Voor D66 is dit niet genoeg. De partij wil investeren in slimme technologische middelen om de doorstroom van auto's te verbeteren zonder extra asfalt, meer fietspaden en extra fietsklemmen bij de kleine stations, en een nieuwe bushalte aan de Oranjesingel ter hoogte van de Van Schevichavenstraat, waardoor er minder bussen door het centrum hoeven te rijden. Kroonjuweel van D66 is de aansluiting op het NS-nachtnet. „Dat is niet alleen goed voor forensen, maar ook voor Doornroosje.”

„Allemaal mooie voorbeelden waaraan je kunt zien dat er de afgelopen jaren weinig tot niks gebeurd is”, reageert Hayke Veldman (VVD) sarcastisch. Iedereen schiet in de lach. „Waar heb jij geleefd?!”, schertst Pepijn Boekhorst (GroenLinks). Veldman: „Ja, er is een brug aangelegd, maar dat was niet dankzij het college dat er nu zit.” „Nee, D66, VVD en CDA waren altijd tégen die brug”, merkt Hans van Hooft (SP) ter herinnering op.

Onverstoorbaar vervolgt Veldman zijn betoog. „Het aftellen bij de stoplichten is een idee dat de VVD in de raad heeft ingebracht. Inmiddels loopt er een derde proef. Waarom moet dat in Nijmegen drie tot vier keer beproefd worden eer we het invoeren? Het is een angstige wethouder, terwijl je gewoon stappen kunt ondernemen.”

Ook de aansluiting op het NS-nachtnet vlot volgens Veldman niet. Jetten verdedigt zich. „In de Provinciale Staten heeft onder andere de VVD zich ertegen verzet. De lobby vanuit Nijmegen de afgelopen vier jaar heeft er nu wel toe geleid dat alle partners nu ja durven te zeggen.” Hans van Hooft besluit de discussie over het nachtnet dat dit geen uniek D66-punt is, want alle partijen in Nijmegen zijn het erover eens.

„Maar nou nog even over de nieuwe stadsbrug”, wendt hij de discussie. „Het frappante is dat D66 er altijd tegen was, net als de VVD, die altijd de A73 wilde doortrekken. Nu ligt die nieuwe stadsbrug er, en je ziet hoe geweldig het uitpakt!” Jetten erkent dat D66 het verkeerd zag. „Onze angst zat in de aan- en afvoer van die brug. Maar ik geef direct toe: heel goed dat die stadsbrug er is gekomen, en ja, dat hebben de drie linkse partijen gerealiseerd.” Maar voegt hij eraan toe, vervoersdeskundigen voorzien over twintig jaar wel problemen.

Pepijn Boekhorst mengt zich in het gesprek. „Ook vervoersdeskundigen kunnen niet twintig jaar vooruitkijken en voorlopig zitten we goed. De afgelopen jaren is er veel geïnvesteerd in de bereikbaarheid per auto en het is nu tijd om te investeren in de fiets en het openbaar vervoer.” Dat gaat Veldman te ver, hij wil de Dorpensingel-Oost in Lent doortrekken. Van Hooft ergert zich aan de legebussensubsidie voor de Waalsprinter. „Er zitten gemiddeld twee passagiers in die bus, dat kost acht ton per jaar. Dat geld kunnen we beter inzetten om de gratis bus voor 65-plussers terug te krijgen. Voor de huidige 65+-ov-jaarkaart vraagt het college vanaf volgend jaar vijftig euro, tegen twintig nu.” Turgay Tankir (PvdA) vindt dat het geen zin heeft om iedere oudere een gratis buskaart aan te bieden. „Er zijn ouderen die het kunnen betalen.”

Van Hooft werpt tegen dat het uitzoeken wie recht heeft op gratis vervoer meer geld kost dan iedereen zo'n kaart te verstrekken. Tankir bestrijdt dat en zegt toe ervoor te zorgen dat ouderen met een laag inkomen gratis met de bus kunnen. Boekhorst valt hem bij: „We kunnen werken aan een stadspas, waarmee we gericht mensen kunnen ondersteunen die het echt nodig hebben.”

Dat de discussie nu ontaardt in de ambtelijke kosten voor het verstrekken van een vervoerskorting voor minima, is volgens Jetten een goed teken. „Het debat over bereikbaarheid gaat nu alleen nog maar over een 65+-pas.”

(GH)

---

Wie met wie?

Natuurlijk, de verkiezingsuitslag van 19 maart bepaalt welke partijen in Nijmegen de dienst gaan uitmaken. De kiezer heeft altijd het laatste woord, zo heet het. Maar, met wie werken de partijen zelf het liefst samen de komende vier jaar, vroeg de Stadskrant de lijsttrekkers aan het slot van het debat.

Dan blijkt hoezeer het botert in de huidige coalitie tussen GroenLinks, PvdA en D66. Heikele onderwerpen lijken er niet te zijn en het liefst gaan ze de komende vier jaar gedrieën verder. De SP blijkt bij de anderen niet goed te liggen.

Rob Jetten van D66 laat doorschemeren dat hij samenwerking met de SP zo goed als uitsluit. „Er bestaan fundamentele verschillen, zoals ga je in deze tijden de lasten verhogen, of blijf je doorgaan met hervormen en bezuinigen. Ik wil een coalitie die doorgaat op de weg van hervormen.”

Maar ja, acht jaar geleden voerde D66 stevig campagne tegen GroenLinks als de partij die Nijmegen naar de knoppen hielp, en vier jaar later nam D66 vrolijk deel aan het door GroenLinks geformeerde stadsbestuur. Volgens Jetten was dat geen draaien van D66, nee, GroenLinks was omgegaan. Jetten: „Wij hebben altijd campagne gevoerd met die hervormingsagenda en tegen de lijn die links had ingezet. Lees je het collegeakkoord van 2010, dan zie je dat een groot deel van het linkse gedachtegoed is ingeruild.”

GroenLinks ziet dat anders. Pepijn Boekhorst: „We hebben met ons drieën een nieuwe progressieve aanpak gevonden waarbij nog steeds aandacht is voor de zwakkeren in de samenleving. Alleen creëren we niet langer een groot vangnet, maar een springplank die mensen helpt hun eigen kracht beter te benutten.”

De SP vindt dit een flauwekulverhaal. Van Hooft: „D66 heeft in 2010 wel tachtig procent van haar programma binnengehaald, die complimenten heb ik altijd gegeven. In die zin heeft het stadsbestuur een enorme ruk naar rechts gemaakt. Op sociaal en economisch gebied is D66 in Nijmegen rechtser en elitairder dan de VVD, met ieder voor zich en God voor ons allen!”

Dat gaat Turgay Tankir (PvdA) te ver. „Er is nooit één winnaar in een coalitie. Dit college heeft met GroenLinks flink op duurzaamheid ingezet. Voor de PvdA is werk en inkomen heel belangrijk. De doorgevoerde hervormingen, daar stonden we samen achter. Ook de houding naar de burgers is nu anders. Het is niet meer 'u vraagt, wij draaien', wij willen verantwoordelijke bewoners die zelf initiatief nemen.”

Trok GroenLinks met de SP twaalf jaar geleden nog samen op voor een links college, nu lijkt dat ver te zoeken. Boekhorst somt de zegeningen op van de afgelopen vier jaar zoals de ingezette veranderingen op zorg en welzijn, woningmarkt en energiebeleid. „Daar wil ik wel mee verder, we kunnen niet terug naar vroeger”, verwijt Boekhorst de SP. Dát schiet in het verkeerde keelgat bij Van Hooft: „Dat heb ik geen moment gezegd!” „Dan moet je je verkiezingsprogramma maar eens lezen! Daarin is 2010 het ideale jaar waarin alles nog klopte”, hakt Boekhorst door. Vervolgens herhaalt Van Hooft in toorn de eerder in het debat aan de orde gekomen programmapunten van de SP om te besluiten met: „Dat heeft niets te maken met een stap terug, dat is een stap voorwaarts om ervoor te zorgen dat we in Nijmegen sociaal blijven! Hervorming is nu maar aan één ding gekoppeld, bezuinigingen, en daardoor kaalslag, en dát is de D66-ideologie!”

Het Arnhemse voorbeeld, waar SP en VVD samen in het college zitten, ziet VVD-lijsttrekker Hayke Veldman hier niet snel gebeuren. „In het verkiezingsprogramma van de SP lees ik dat in een periode van vier jaar de lasten voor huiseigenaren verzwaren van veertig naar zestig miljoen. Dat gaat met de VVD niet gebeuren.” „Dat is niet waar Hayke!”, onderbreekt Van Hooft hem, „leugens, hij moet niet liegen!” Vervolgens ontstaat er opnieuw een welles-nietesdiscussie over de cijfers. Van Hooft belooft Veldman het nodige uit te leggen na afsluiting van het debat.

(MvW)